سیستم گردش گل حفاری
گل حفاری (سیال حفاری)
برای مطالعه درمورد گردش گل حفاری ابتدا باید گل حفاری را بهتر شناخت. گل حفاری ترکیبی است از مواد شیمیایی معدنی و آلی که به شکل مایع است و در حفاری چاههای نفت و گاز به کار میرود. این ترکیب متشکل از دو فاز جامد و مایع است و خصوصیات آن با کم و زیاد شدن مواد جامد تغییر میکند. گلهای حفاری نقش مهمی در عملیات حفاری چاههای نفت و گاز ایفا میکنند. اهمیت گلهای حفاری در عملیات حفاری مانند اهمیت خون و گردش آن در بدن موجود زنده است.
گل حفاری به دو نوع پایه آبی و پایه روغنی تقسیم می شود.
گلهای روغنی در لایههایی که دارای شیل هستند و چاههایی که دمای بالاتر از ۳۵۰ درجه فارنهایت دارند استفاده میشود. این نوع گل مخلوطی از ۷۰ درصد گازوئیل و ۳۰ درصد آب است.
گلهای پایه آبی متشکل از دو فاز مایع و جامد هستند که فاز مایع آنها آب است. آب برخی از مواد را به صورت محلول و بعضی دیگر را به صورت معلق در خود نگه میدارد. انواع مختلفی از گلهای پایه آبی تهیه میشود که عموما در حفاری حفره اول ۲۶ اینچ، حفره دوم ۱۷ و یک دوم اینچ و حفره ۱۲ و یک چهارم اینچ استفاده میشوند. همچنین در مخازنی که لایه شیلی وجود نداشته باشد.
گل مناسب حفاری وظایف مختلفی را بهعهده دارد. از جمله این وظایف کنترل فشار مخزن و جلوگیری از ایجاد حفره یا فوران چاه، خارج کردن کندههای حفاری از چاه، خنک و روانکاری مته و رشتههای حفاری، جلوگیری از ریزش دیواره چاه با ایجاد دیوارهای از اندود گل، کمک به تحمل وزن رشته حفاری و لولههای جداری و ارائه بیشترین اطلاعات قابل اطمینان از سازند هستند.
سیستم گردش گل
حفاری با گردش گل، برای انتقال خرده سنگ ها به سطح انجام میشود. رشته حفاری شامل: مته، طوقه (دریل کالر) و لوله حفاری است. رشته حفاری همزمان با گردش گل به درون لوله حفاری، می چرخد. در حین حفاری، گل با عبور از فضای دالیزی گردش می کند.
سپس گل وارد الک لرزان (شیکر) می شود،که مواد اضافه را از گل جدا می کند.
بار دیگر گل به تانک گل گردش میکند، جایی که گل مخلوط (میکس) می شود. سپس گل از طریق پمپ گل به استند پایپ می رود.
سپس گل از استند پایپ به سمت شیلنگ (روتاری هوز) میرود.جایی که گل دوباره به درون لوله حفاری پمپ می شود.
پتروشاپ