چوک
مقدمه
در عملیات نفت و گاز چوک دستگاهی برای کنترل جریان و تنظیم میزان تولید چاه است. در حالی که چوک جزء ضروری سیستم تولید است، برای از بین بردن فشار مخزن و تنظیم فشارهای جریان پایین دست نیز عمل می کند. چوک ها از نظر طراحی بسیار مقاوم هستند تا شرایط شدید خوردگی، فرسایش، سرعت زیاد سیال، دامنه وسیعی از نرخ جریان، شرایط محیطی دریایی و غیره را تحمل کنند. این شیر توانایی تحمل افت فشار شدید در محدوده 500 بار را دارد. معمولاً در دهانه چاه نصب می شود، جایی که جریان سیالات را هنگام خروج از مخزن کنترل می کند.
چوک ها اغلب به صورت دستی توسط اپراتورهای میدانی کنترل می شوند، اما برخی از سیستم های تولید مدرن نیز از سیستم های کنترل خودکار استفاده می کنند. این سیستم ها را می توان از راه دور نظارت کرد و برای بهینه سازی تولید بر اساس داده های زمان، افزایش کارایی و ایمنی تنظیم کرد.
دو نوع اصلی چوک در عملیات نفت و گاز
ثابت: نوع ثابت دارای ظرفیت جریان ثابت است، نمی توان آن را در زمان نیاز تنظیم کرد. برای چاه هایی با نرخ تولید نسبتاً پایدار و خواص سیال قابل پیش بینی، مناسب است.
قابل تنظیم: نوع قابل تنظیم، قابلیت تغییر اندازه دهانه را دارد درنتیجه میزان جریان و فشار را تغییر می دهد. انعطاف پذیری بیشتری دارد و در چاه هایی که نوسان نرخ تولید دارند یا نیاز به بهینه سازی منظم است، استفاده می شود.

سه عملکرد اصلی شیر چوک
تغییر دبی با کنترل سطح مقطع چوک
مقاومت بارگذاری
بافر فشار با ممانعت از جریان سیال تا حد معینی
اندازه
اندازه چوک در مدیریت بازدهی بسیار مهم است. اگر خیلی کوچک باشد، منجر به افزایش بیش از حد فشار در چاه و کاهش سرعت جریان می شود که امکان بدون استفاده گذاشتن منابع ارزشمند را دارد. از طرف دیگر، اگر بیش از حد بزرگ باشد، باعث ایجاد شرایط نامطلوب مانند جریان کنترلنشده سیالات مخزن شود که منجر به خطرات ایمنی می شود.
کاربردهای چوک
-سر چاه های تولیدی
-برای تزریق مجدد گاز در درخت کریسمس
-در منیفولدهای سطحی و زیر دریا برای رسیدگی به مخلوطهای نفت، گاز، آب و ماسه در صنایع مختلف شیمیایی
-برای رسیدگی به بخار و CO2 در کارخانه های مختلف پتروشیمی
-برای گل حفاری و شکست هیدرولیکی در صنایع نفت و گاز
-ذخایر نفت و گاز
-خطوط جریان با فشار عملیاتی بسیار بالا
-خطوط سیمانی و اسیدی
-سکوهای تولید نفت و گاز
-کشتی های بارگیری FPSO

انتخاب چوک
بر اساس کاربردها و عوامل مختلفی مانند اندازه، جنس و طراحی با دقت انتخاب می شوند.
سرعت های ورودی و خروجی
شاخص کاویتاسیون
محدودیت افت فشار
سطح فشار صدا
دبی مورد نیاز
شرایط عملیاتی فرآیند
شرایط راه اندازی
اندازه و برنامه اتصال لوله ها
خواص فیزیکی سیال مورد استفاده
مزایای چوک
چوک به دلیل قابل اطمینان بودن و امنیت زیاد در فشارهای عملیاتی بالا به طور گسترده در تأسیسات تولید نفت و گاز استفاده می شود.
قابلیت اطمینان بالا
بردپذیری بالا
فرسایش کنترل شده
صدای کم
توانایی متعادل کردن فشار
تنظیم دقیق دبی
عمر طولانی
علاوه بر تنظیم سرعت جریان، چوک ها در عملیات نفت و گاز کاربردهای دیگری نیز دارند. آنها از ورود شن و ماسه بیش از حد به سیستم تولید جلوگیری می کنند و از تجهیزات پایین دستی در برابر آسیب احتمالی محافظت می کنند. همچنین مدیریت نسبت نفت به گاز در چاه، کمک به تثبیت جریان و حفظ مخلوط مناسب هیدروکربن ها برای جداسازی و پردازش کارآمد از وظایف چوک است. به طور کلی، چوک نقش حیاتی در تولید نفت و گاز ایفا می کند و تضمین می کند که چاه ها به طور ایمن، کارآمد و مطابق با مقررات زیست محیطی کار کنند.